CBD a autyzm: jak stosować, aby osiągnąć korzyści?

Fakty i mity na temat autyzmu

Istnieje wiele mitów i półprawd dotyczących spektrum autyzmu (ASD), które mogą prowadzić do dezinformacji i stereotypowego postrzegania osób z tym zaburzeniem. Kwiecień jest miesiącem świadomości autyzmu, dlatego jako zespół dokładamy swoją cegiełkę na rzecz wzrostu świadomości w tym aspekcie – przygotowaliśmy zbiór popularnych i mniej popularnych mitów na temat autyzmu i postanowiliśmy się z nimi rozprawić. 

• Autyzm jest chorobą ❌

Zaburzenia spektrum autyzmu (ASD) nie są chorobą w klasycznym rozumieniu, w związku z czym nie podlega leczeniu. Autyzm uznawany jest za zaburzenie neurorozwoju. W Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10 autyzm ujęty został w kategorii całościowych zaburzeń rozwojowych (symbol F84).  Ich definicja wg ICD-10: Grupa zaburzeń charakteryzujących się jakościowymi odchyleniami od normy w zakresie interakcji społecznych i wzorców komunikacji oraz ograniczonym i stereotypowym repertuarem zainteresowań i aktywności. Te jakościowe nieprawidłowości stanowią podstawową cechę funkcjonowania jednostki we wszystkich sytuacjach.

• Autyzm jest rzadki ❌

Autyzm nie jest rzadki. Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), autyzm występuje na całym świecie u około 1 na 160 dzieci. Zrozumienie i diagnozowanie autyzmu poprawia się, co może prowadzić do wyższych wskaźników diagnozowania tego zaburzenia. Od kilku lat widoczny jest gwałtowny wzrost diagnostyki zaburzeń spektrum autyzmu u osób dorosłych, co stanowi pewnego rodzaju novum. Dotychczas diagnozowano bowiem praktycznie wyłącznie dzieci. 

• Osoby z autyzmem są intelektualnie upośledzone ❌

Autyzm nie jest równoznaczny z upośledzeniem intelektualnym: wiele osób z autyzmem ma normalną lub nawet ponadprzeciętną inteligencję. Istnieją różne poziomy funkcjonowania w spektrum autyzmu, od osób z głębokim upośledzeniem po osoby o wysokim funkcjonowaniu. Osoby z diagnozą spektrum autyzmu to często wysokiej klasy specjaliści, którzy funkcjonują z powodzeniem w przestrzeni zawodowej i biznesowej.

• Osoby z autyzmem nie mają empatii ani uczuć ❌

Chociaż osoby w spektrum autyzmu mogą mieć trudności w rozumieniu i wyrażaniu emocji, nie oznacza to, że są one pozbawione empatii lub uczuć. Wiele osób z autyzmem doświadcza silnych emocji i potrafi empatyzować z innymi, choć może to wymagać specjalnego wsparcia i zrozumienia. Psychoedukacja i trening emocji są dobrymi kierunkami dla rozwoju kompetencji miękkich u osób z diagnozą ASD.

• Autyzm może być nabyty ❌

Nie ma naukowych dowodów potwierdzających, że autyzmu można się “nabawić”. W rzeczywistości jest to odmienna konstytucja neurorozwojowa, a nie zjawisko nabyte w czasie. Dlatego też nie mówi się o osobach chorujących na autyzm tylko o osobach neuroróżnorodnych, osobach w spektrum autyzmu lub osobach neuroatypowych. Badania naukowe wskazują na genetyczne i środowiskowe czynniki ryzyka jako potencjalne przyczyny autyzmu.

• Osoby z autyzmem nie mogą prowadzić normalnego i samodzielnego życia ❌

Wiele osób w spektrum prowadzi pełne, satysfakcjonujące życie, pracuje, uczęszcza do szkoły, rozwija relacje i angażuje się w różne zainteresowania. Dzięki odpowiedniemu wsparciu i otwartości otoczenia, osoby w spektrum mogą osiągnąć wiele sukcesów w każdej płaszczyźnie swojego życia. Faktem jest jednak to, że są osoby w spektrum autyzmu, które są totalnie niesamodzielne i mogą mieć ogromną trudność w prowadzeniu samodzielnego, a w dodatku satysfakcjonującego życia. Nie sam autyzm lub jego brak stanowią o szansach na pełne i samodzielne życie, ale gotowość psychospołeczna i psychofizyczna, którą można wspierać.

• Autyzm jest spowodowany przez złe wychowanie ❌

Nie ma dowodów na to, że autyzm jest spowodowany przez sposób, w jaki rodzice wychowują swoje dzieci. Autyzm jest zaburzeniem neurologicznym, które ma podłoże genetyczne i wynika z złożonej interakcji między genami a czynnikami środowiskowymi. Dobrzy, wspierający rodzice mogą mieć dziecko w spektrum autyzmu tak samo, jak ci, których uznaje się za złych rodziców.

• Dzieci z autyzmem nie potrzebują towarzystwa ani interakcji społecznych ❌

Choć niektóre dzieci z autyzmem mogą mieć trudności w społecznych interakcjach, towarzystwo i interakcje społeczne są bardzo ważne dla ich rozwoju i dobrostanu. Terapie behawioralne i interwencje mogą pomóc w rozwijaniu umiejętności społecznych – dokładnie tak, jak dla dzieci niebędących w spektrum. Wielu samorzeczników i terapeutów uznaje wręcz, że w przypadku dzieci w spektrum autyzmu interakcje społeczne są wręcz jeszcze bardziej pożądane i mają większe znaczenie dla rozwoju kompetencji społecznych niż w przypadku innych dzieci.

• Autyzm można wyleczyć ❌

Autyzmu nie można wyleczyć. To, co można zrobić, to odpowiednie wsparcie neurorozwoju osoby w spektrum autyzmu, które może odbywać się na wielu poziomach: od odżywiania, przez suplementację, aż po terapię czy psychoterapię. Nie ma protokołu postępowania w przypadku diagnozy autyzmu, ale są pewne doświadczenia, które wskazują na spektrum możliwych cech i objawów. Warto jednak pamiętać o tym, że osoba w spektrum autyzmu jest tak samo wyjątkowa jak osoba poza nim – ma swój indywidualny zestaw cech charakteru, indywidualny potencjał i tempo jego realizacji. Wspieranie rozwoju osoby autystycznej jest więc codziennym stawaniem do wspierania rozwoju człowieka.

• Autyzm dotyczy tylko chłopców ❌

Autyzm występuje u wszystkich osób – bez względu na płeć. Choć statystycznie diagnozę ASD otrzymuje więcej chłopców niż dziewczynek, to obecne badania sugerują, że to może wynikać z różnic w prezentacji objawów u dziewcząt i niedoszacowania autyzmu u nich. Obserwacje i wnioski specjalistów są dość jednoznaczne i zakładają, że dziewczynki oraz dorosłe kobiety mają znacznie bardziej rozwinięte umiejętności (świadomego lub nieświadomego) maskowania pewnych przejawów mogących świadczyć o spektrum autyzmu, ze względu na ich większą predyspozycję do wchodzenia w role społeczne i większą elastyczność w dopasowywaniu się do otoczenia. 

• Osoby z autyzmem są ponadprzeciętnie utalentowane w określonych obszarach ❌

Choć niektóre osoby z autyzmem mogą wykazywać szczególne zdolności w określonych obszarach, takich jak matematyka, sztuka czy muzyka, nie jest to cecha charakterystyczna dla wszystkich osób z autyzmem. Autyzm objawia się różnorodnie u różnych jednostek, więc nie wszyscy mają nadzwyczajne talenty w określonych dziedzinach. Do niedawna wśród zaburzeń spektrum autyzmu diagnozowało się także tzw. Zespół Aspergera, którego jedną z podstaw diagnostycznych było m.in. wykazywanie ponadprzeciętnych zdolności w wąskiej dziedzinie. Obecnie Zespół Aspergera nie jest diagnozowany, ku uciesze wielu środowisk samorzeczniczych, będących przeciwnych polaryzacji osób w spektrum na tych “z geniuszem” i “bez geniuszu”.